SHIFT-rethink is het derde Crop-art project van een meerjarige samenwerking tussen Landgoed De Hangar en kunstenaar Frank Bruggeman.
SHIFT-rethink is het participatieve multidisciplinaire kunstwerk dat in 2024 op de akker en in de hangar van het landgoed gerealiseerd wordt door bewoners van de culturele Buitenplaats, Frank Bruggeman, Lio Spinnewijn, Donna Verheijden, Hof Bredelaar, Henny Roelofsen, Arthur van Roeksel en vele anderen.
Met het kunstwerk SHIFT, wat letterlijk verschuiving, verandering betekent, zoekt Frank Bruggeman wederom een relatie met het beladen oorlogsverleden, de landbouwtransitie en de biodiversiteit. Bruggeman gaat met creatieven een deel van de akker herinrichten met strokenteelt voor voedsel- en vezelgewassen, die na oogst ver- en bewerkt worden voor of tot kunst.
(Wij verstaan onder de kunsten iedereen die zich met beeldende kunst, (food)design, theater, dans, muziek en zang, fotografie, film, architectuur, literatuur en poëzie etc. bezighouden op elk denkbaar niveau.
De beoefenaars noemen wij creatieven)
Onder voedselgewassen worden gewassen verstaan voor menselijke consumptie (zoals aardappel, mais en spelt). Onder vezelgewassen worden gewassen verstaan ten behoeve van biobased (bouw)materialen en textilia (zoals hennep, vlas, brandnetel en olifantsgras). Uit de behoefte aan een meer biodiverse aanpak wordt in Nederland de laatste jaren steeds vaker (klein- maar inmiddels ook grootschalig) geëxperimenteerd met strokenteelt, waarbij verschillende gewassen naast elkaar worden verbouwd. Als blijkt dat gewasdiversiteit op perceelniveau ook economisch haalbaar is, zou strokenteelt weleens een nieuwe agrarische revolutie kunnen inluiden waarin het plantaardig productiesysteem veel robuuster en natuur inclusiever wordt dan voorheen.
Bruggeman laat zich voor het Crop art project inspireren door de camouflage (‘Tarnung’) van de nabij gelegen startbanen van vliegveld Deelen (Fliegenhorst Deelen) ten tijden van de Tweede Wereldoorlog. Hierbij werd gebruik gemaakt van strokenteelt en de kenmerken van het terrein, zodat het vliegveld opging in het omringende landschapsmozaïek en niet meer zichtbaar was vanuit de lucht. Vliegveld en startbanen zijn evenals de hangar en akker onderdeel van het Rijksmonument Fliegenhorst Deelen.
De start- en landingsbanen zelf hadden min of meer de vorm van een hoofdletter A. Het patroon van deze A heeft Bruggeman in 2022 geprojecteerd (project SPILL) op de akker van het landgoed in een verkleinde uitvoering als wandelpad.
Het multi-disciplinaire project bestaat uit een Crop art kunstwerk, zes workshops, site-events, ontwerpen en presentaties. De creatieven, de kunstenaar en de deskundigen realiseren samen SHIFT. Kennisuitwisseling, niet overdracht, staat centraal iedereen leert van en met elkaar. Learning by doing, met aandacht voor voedsel- en biobased gewassen, innovatieve (ambachtelijke) technieken, het experimenteren hiermee, en vooral het zelf doen.
Landgoed De Hangar, testsite voor de kunsten en natuur is vrij toegankelijk, zeven dagen per week van zonsopgang tot zonsondergang via de culturele Buitenplaats, Koningsweg 23a Arnhem – volg de blauwe paaltjes. Het Landgoed is goed bereikbaar met fiets en ov. Voor gemotoriseerd vervoer: parkeren op de centrale parkeerplaats van de Buitenplaats.
site-event ZEEËN MAIS, Lio Spinnewijn
Het multidisciplinaire kunstproject SHIFT-rethink is geïnitieerd door stichting De Hangar en wordt financieel mogelijk gemaakt door het Fonds voor Cultuurparticipatie, Gemeente Arnhem Cultuur, het Cultuurfonds en stichting De Hangar.